همه چیز در مورد قراردادهای تجاری

قراردادهای تجاری، توافق‌نامه‌های حقوقی هستند که به‌منظور تنظیم و مدیریت روابط تجاری میان شرکت‌ها یا افراد نوشته می‌شوند. این قراردادها به دلیل تنوع و پیچیدگی‌های خود، انواع مختلفی دارند که شامل قراردادهای خرید و فروش، تأمین کالا، خدمات و همکاری‌های مشترک می‌شوند. برای تنظیم صحیح یک قرارداد تجاری، لازم است با انواع مختلف این قراردادها و نکات مهم مرتبط با هر یک آشنا باشید. اگر قصد دارید قرارداد تجاری تنظیم کنید، توصیه می‌شود که این کار را به مشاوران حقوقی متخصص بسپارید یا با شرکت در دوره مشاور حقوقی، خودتان با پیچ و خم‌های حقوقی آن به خوبی آشنا شوید تا بتوانید از بروز مشکلات حقوقی در آینده، جلوگیری کنید. برای شرکت در این دوره به صفحه دوره مشاوره حقوقی در اصفهان مراجعه کنید.

قرارداد تجاری چیست؟

قرارداد تجاری، توافق‌نامه‌ای است که بین دو یا چند فرد یا شرکت، برای تعیین شرایط و مقررات همکاری در زمینه تجاری امضا می‌شود. این قراردادها به‌منظور مشخص کردن جزئیات رابطه تجاری، حقوق، وظایف طرفین و نحوه حل و فصل اختلافات طراحی می‌شوند. قراردادهای شامل انواع مختلفی از توافقات از جمله قراردادهای خرید و فروش، قراردادهای خدمات، قراردادهای توزیع و قراردادهای نمایندگی هستند.

این قرارداد‌ها ابزاری برای مدیریت روابط تجاری، تضمین اجرای صحیح توافقات و کاهش احتمال بروز اختلافات در فرآیندهای تجاری محسوب می‌شوند. همچنین در صورت بروز اختلافات، معمولاً روش‌های حل و فصل مشخص شده در قرارداد، مانند داوری یا میانجی‌گری، به کار گرفته می‌شود.

در موارد دیگر قرارداد تجاری یک ابزار کلیدی در تجارت و کسب‌وکار است که خیلی جامع و دقیق، حقوق و مسئولیت‌های طرفین را مشخص می‌کند. این قراردادها در تجارت بین‌المللی برای تضمین رعایت استانداردها و قوانین محلی و بین‌المللی اهمیت دارند. همچنین، در مواردی که طرفین در مناطق جغرافیایی متفاوت فعالیت می‌کنند، قراردادهای تجاری شامل بندهای مربوط به قوانین حقوقی مختلف و نحوه رسیدگی به اختلافات مربوط به آن هستند.

انواع قرارداد تجاری

قراردادهای تجاری انواع مختلفی دارند که هر یک اهداف خاصی را دنبال می‌کنند و برخی از مهم‌ترین و رایج‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:

قرارداد خرید و فروش (Purchase and Sale Agreement)

این نوع قرارداد برای خرید و فروش کالا یا خدمات بین دو طرف تنظیم می‌شود. در این قرارداد، جزئیات مربوط به قیمت، نحوه پرداخت، زمان تحویل و شرایط ضمانت مشخص می‌شود. این قرارداد در معاملات کالاهای عمده یا خدمات مهم، مثل خرید مواد اولیه برای تولید، کاربرد دارد.

قرارداد خدمات (Service Agreement)

قرارداد خدمات برای تعیین شرایط و مقررات ارائه خدمات بین ارائه‌دهنده و دریافت‌کننده خدمات تنظیم می‌شود. این قرارداد شامل جزئیاتی مانند نوع خدمات، مدت زمان ارائه، هزینه‌ها و مسئولیت‌های هر طرف است و معمولاً برای خدمات مشاوره، تعمیر و نگهداری یا خدمات حرفه‌ای مانند وکالت و حسابداری کاربرد دارد.

قرارداد توزیع (Distribution Agreement)

قرارداد توزیع توافقی است که بین تولیدکننده و توزیع‌کننده برای توزیع محصولات به بازار تنظیم می‌شود. این قرارداد شامل شرایطی مانند انحصاری بودن توزیع، مناطق جغرافیایی تحت پوشش و مسئولیت‌های توزیع‌کننده برای تبلیغات و فروش محصول است.

قرارداد نمایندگی (Agency Agreement)

قرارداد نمایندگی توافقی است که در آن یک طرف (نماینده) به نمایندگی از طرف دیگر (موکل) اقدام به انجام معاملات تجاری می‌کند. در این قرارداد، شرایط و مسئولیت‌های نماینده، حدود اختیارات او و نحوه جبران خسارت‌ها مشخص می‌شود.

قرارداد فرعی (Subcontract Agreement).

قرارداد فرعی توافقی است که در آن یک پیمانکار اصلی بخشی از کار خود را به پیمانکار فرعی واگذار می‌کند که معمولاً در پروژه‌های بزرگ ساختمانی یا مهندسی این نوع قرارداد را تنظیم می‌کنند. این قرارداد شامل جزئیات مربوط به وظایف، شرایط پرداخت و استانداردهای کیفیت است.

قرارداد شراکت (Partnership Agreement)

قرارداد شراکت برای تنظیم رابطه بین شرکا در یک کسب‌وکار مشترک استفاده می‌شود. این قرارداد شامل مواردی مانند سهم هر شریک از سرمایه و سود، مسئولیت‌ها و نحوه تصمیم‌گیری است.

قرارداد عدم افشاء (Non-Disclosure Agreement, NDA)

قرارداد عدم افشاء توافقی است که به منظور حفظ اطلاعات محرمانه بین طرفین تنظیم می‌شود. این قرارداد تضمین می‌کند که اطلاعات حساس یا تجاری بین طرفین افشاء نخواهد شد و شرایط استفاده و حفاظت از این اطلاعات مشخص می‌شود.

نحوه نوشتن قرارداد تجاری

برای نوشتن یک قرارداد تجاری قانونی، باید جزئیات مهمی را در نظر بگیرید تا در آینده مانع بروز مشکلات قانونی و تجاری شوید که این جزییات به شرح زیر هستند:

✔ عنوان و مقدمه: هر قرارداد تجاری باید با یک عنوان مشخص آغاز شود که نوع قرارداد و طرفین آن را مشخص کند. مقدمه قرارداد (پیش‌گفتار)، باید شامل اطلاعاتی در مورد هدف و پیشینه قرارداد باشد، به‌طوری‌که وضوح و زمینه توافق را مشخص کند.

✔ تعیین طرفین قرارداد: در این بخش باید نام کامل، آدرس و جزئیات شناسایی تمامی طرفین قرارداد خیلی کامل و دقیق ذکر شود. این اطلاعات برای شناسایی و ارتباط صحیح میان طرفین ضروری است.

✔ شرح موضوع قرارداد: باید به‌طور واضح و دقیق موضوع قرارداد و نوع کالا یا خدماتی که در حال تبادل است، توضیح داده شود. این بخش شامل جزئیات مربوط به کیفیت، مشخصات و مقدار کالا یا خدمات است.

✔ شرایط مالی و پرداخت: در این بخش، نحوه و شرایط پرداخت، مبلغ قرارداد و هر گونه هزینه مازاد باید کامل و دقیق مشخص شود. همچنین، باید زمان‌بندی پرداخت‌ها و نحوه محاسبه هرگونه جریمه یا سود مورد نظر تعیین شود.

✔ مدت زمان و مهلت‌ها: قرارداد باید مدت زمان اعتبار خود و زمان‌بندی‌های مهم را مشخص کند. این بخش شامل تاریخ شروع و پایان قرارداد و هر گونه مهلت‌ تعیین شده برای انجام تعهدات است.

✔ حقوق و تعهدات طرفین: این بخش شامل مسئولیت‌ها و وظایف هر طرف قرارداد است. همچنین، باید به‌طور واضح مشخص شود که هر طرف چه حقوق و تعهداتی دارد و چه اقداماتی باید انجام دهد.

✔ مقررات و شرایط لغو: شرایطی که براساس آن قرارداد لغو می‌شود. در این بخش، فرآیندهای لازم برای فسخ قرارداد باید مشخص شود که شامل پیش‌شرط‌ها و نحوه رسیدگی به مشکلات احتمالی است.

✔ حل و فصل اختلافات: روش‌های حل و فصل اختلافات، مانند داوری یا میانجی‌گری و محل و قوانین مربوط به این فرآیندها در هر قرارداد تجاری باید مشخص شود.

✔ محرمانگی و حقوق مالکیت: در صورتی که اطلاعات محرمانه یا حقوق مالکیت معنوی در قرارداد وجود دارد، باید شرایط و نحوه حفاظت از این اطلاعات دقیق بیان شود.

✔ امضا و تاریخ: در نهایت، تمام طرفین باید قرارداد را امضا کرده و تاریخ امضا را درج کنند. امضاها باید به صورت قانونی معتبر و نمایانگر توافق نهایی طرفین باشند.

نکات مهم هنگام تنظیم قراردادهای تجاری

موقع تنظیم قراردادهای تجاری، اگر برخی نکات را رعایت کنید، مطمئن می‌شوید که قرارداد به درستی اجرا می‌شود. این نکات به شرح زیر هستند:

معرفی طرفین قرارداد

اولین قدم برای تنظیم هر قرارداد تجاری، معرفی دقیق و شفاف طرفین است. نام قانونی شرکت‌ها یا افراد، شماره‌های ثبت، آدرس، شماره همراه و مشخصات دقیق هریک، باید در قرارداد به‌وضوح بیان شود.

تعریف دقیق موضوع قرارداد

موضوع قرارداد نیز لازم است به‌صورت دقیق و شفاف تعریف شود. قرارداد باید به‌طور کامل مشخص کند که هر یک از طرفین چه خدماتی ارائه می‌دهند یا چه کالاهایی معامله می‌شود.

تعیین دقیق زمان و نحوه پرداخت و مسئولیت‌ها و تعهدات طرفین

یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر قرارداد تجاری، تعیین شرایط پرداخت است. زمان‌بندی پرداخت‌ها، نحوه انتقال پول (به‌صورت نقد، حواله بانکی یا حتی ارز دیجیتال) و شرایط مرتبط با تأخیر در پرداخت باید به‌طور دقیق در قرارداد توضیح داده شوند. همچنین باید مشخص کنید هر طرف چه تعهداتی دارد و در صورت عدم انجام آن‌ها، چه مسئولیت‌هایی بر عهده خواهد داشت. این بخش شامل استانداردهای کیفیت، زمان تحویل و موارد مشابه نیز است.

مفاد مربوط به نقض قرارداد

یکی از مهم‌ترین بخش‌های قرارداد، شرایط مربوط به نقض تعهدات است. باید مشخص شود که در صورت نقض قرارداد توسط یکی از طرفین، چه اقدامات قانونی یا جریمه‌هایی در نظر گرفته خواهد شد. مفاد محرمانگی در بسیاری از قراردادهای تجاری، اطلاعات محرمانه‌ای مبادله می‌شود. باید مفادی در قرارداد وجود داشته باشد که استفاده و افشای اطلاعات محرمانه را محدود کند و زمان نگهداری آن‌ها نیز مشخص شود.

شرایط فورس ماژور و اضطراری

شرایط اضطراری و فورس ماژور، مانند بلایای طبیعی یا مشکلات سیاسی، باید به‌روشنی تعریف شوند. این بخش به طرفین اجازه می‌دهد که در شرایط غیرقابل پیش‌بینی و خارج از کنترل، بدون تحمیل پیامدهای منفی از قرارداد خارج شوند یا آن را تعلیق کنند.

شرایط و روش‌های فسخ قرارداد

نکته دیگری که باید در قرارداد درج شود، شرایط و روش‌های فسخ قرارداد است. باید مشخص شود که تحت چه شرایطی هر یک از طرفین حق دارند قرارداد را به‌صورت یک‌جانبه لغو کنند و چه جریمه‌هایی ممکن است به دنبال آن اعمال شود.

آشنایی با انواع قراردادهای تجاری در دوره مشاور حقوقی فن پردازان

قراردادهای تجاری، قراردادهای حقوقی هستند که برای تنظیم و مدیریت روابط تجاری نوشته می‌شوند و انواع مختلفی دارند. برای تنظیم این قراردادها باید جزئیات و نکات مهمی را در نظر گرفت. با این حال، اگرچه رعایت همه نکات مهم تا حد زیادی از بروز چالش‌های حقوقی پیشگیری می‌کند، اما با مشورت یک مشاور حقوقی یا اطلاع کامل از قوانین حقوقی، از مشکلات بزرگ‌تر مربوط به این قراردادها پیشگیری خواهید کرد. یک مشاور حقوقی شما را از گرفتار شدن در چالش‌های حقوقی نجات می‌دهد. همچنین با شرکت در دوره مشاور حقوقی فن پردازان، قادر خواهید بود تا یک قرارداد تجاری دقیق‌ و قانونی‌ تنظیم کنید و در صورت بروز اختلافات، راه‌های مطمئن‌تری برای حل و فصل آن‌ها داشته باشید.

منابع: What exactly is a commercial contract