تفاوت وکیل با مشاور حقوقی

در دنیای حقوق و پرونده‌های قانونی، احتمالاً بارها اصطلاحات رایجی مانند «مشاور حقوقی» و «وکیل» را شنیده‌اید. بسیاری از افراد این 2 کلمه را مترادف و هم‌معنی می‌دانند، اما این اصلاً درست نیست. مشاور حقوقی و وکیل هر کدام نقش، وظایف و تجربیات متفاوتی در دنیای حقوقی دارند. دانستن وظایف هر یک از این متخصصان و چگونگی کمک آن‌ها در هنگام مواجهه با مشکلات حقوقی بسیار مهم است.

درک تفاوت بین مشاور حقوقی و وکیل تأثیر زیادی بر نتیجه پرونده حقوقی و مسائل قانونی شما دارد. مخصوصاً اگر به مشاوره حقوقی نیاز دارید یا به‌عنوان یک کسب‌وکار می‌خواهید قوانین پیچیده حقوقی را درک کنید. برای درک بهتر تفاوت وکیل با مشاور حقوقی، به بررسی تفاوت‌های اصلی بین این 2 نقش و نحوه مشارکت هر یک از آن‌ها در حوزه حقوق خواهیم پرداخت.

تفاوت وکیل و مشاور حقوقی از نظر وظایف

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها بین وکلا و مشاوران حقوقی، حوزه حضور در دادگاه و دفاع از موکل است. وکلا مجوز رسمی برای حضور در دادگاه و دفاع از موکلین خود در تمامی مراحل دادرسی را دارند. آن‌ها به‌عنوان نمایندگان قانونی موکلین، وظیفه دارند از حقوق آن‌ها دفاع و به بهترین نحو از منافع آن‌ها محافظت کنند. برخلاف وکلا، مشاوران حقوقی حق دفاع در دادگاه را ندارند، اما بسیاری از وظایف یک وکیل را انجام می‌دهند.

در این بخش به معرفی شرح وظایف وکلا و مشاوران حقوقی می‌پردازیم:

وکلای حقوقی چه کسانی هستند و چه وظایفی دارند؟

وکیل دادگستری فردی است که پس از گذراندن دوره‌های تخصصی حقوق و اخذ پروانه وکالت از کانون وکلا، صلاحیت وکالت در دعاوی و امور حقوقی را کسب می‌کند. وکیل نماینده قانونی موکل خود بوده و موظف است از حقوق و منافع او در تمامی مراحل دادرسی دفاع نماید. وکلا به دلیل دانش تخصصی خود در قوانین و مقررات، قادر به ارائه مشاوره حقوقی دقیق و مؤثر به موکلین هستند.

وظایف وکیل دادگستری

✔ مشاوره حقوقی: ارائه مشاوره در خصوص مسائل حقوقی مختلف، از جمله حقوق مدنی، کیفری، تجاری و خانواده

✔ تهیه و تنظیم لوایح: تهیه و تنظیم انواع دادخواست، شکایت، لایحه دفاعیه و سایر اسناد حقوقی مورد نیاز برای طرح دعوی یا دفاع در برابر آن

✔ حضور در دادگاه: حضور در جلسات دادرسی به‌عنوان نماینده قانونی موکل و دفاع از حقوق وی

✔ انجام تحقیقات حقوقی: بررسی قوانین و مقررات مرتبط با پرونده و جمع‌آوری مدارک و مستندات لازم

✔ مذاکره با طرف مقابل: انجام مذاکرات با طرف مقابل جهت حل‌وفصل اختلافات به‌صورت مسالمت‌آمیز

✔ پیگیری اجرای احکام: پیگیری اجرای احکام صادره به نفع موکل و تضمین اجرای حقوق وی

✔ آموزش حقوقی: ارائه آموزش‌های حقوقی به موکل در خصوص روند رسیدگی به پرونده و حقوق وی

مشاوران حقوقی چه کسانی هستند و چه وظایفی دارند؟

مشاور حقوقی فردی متخصص در حوزه حقوق است که به اشخاص، سازمان‌ها و شرکت‌ها در زمینه‌های مختلف حقوقی مشاوره می‌دهد. مشاور حقوقی با شناسایی مسائل حقوقی و ارائه راهکارهای مناسب، به تصمیم‌گیری بهتر و کاهش ریسک‌های حقوقی کمک می‌کند. برخلاف وکیل، مشاور حقوقی لزوماً مجاز به حضور در دادگاه و دفاع از موکل نیست و بیشتر بر روی مشاوره و پیشگیری از بروز مشکلات حقوقی تمرکز دارد.

وظایف مشاور حقوقی

✔ ارائه مشاوره حقوقی: مشاوره در خصوص مسائل حقوقی مختلف، از جمله قراردادها، حقوق تجاری و حقوق کار

✔ تهیه و بررسی قراردادها: تهیه و بررسی انواع قراردادها و اطمینان از رعایت حقوق طرفین قرارداد

✔ مدیریت ریسک‌های حقوقی: شناسایی و مدیریت ریسک‌های حقوقی برای افراد و سازمان‌ها

✔ آموزش حقوقی: ارائه آموزش‌های حقوقی به کارکنان سازمان‌ها و افزایش آگاهی حقوقی آن‌ها

✔ نظارت بر امور حقوقی سازمان‌ها: بررسی مداوم امور حقوقی سازمان‌ها و ارائه پیشنهادات برای بهبود وضعیت حقوقی

✔ دفاع از حقوق سازمان‌ها در مراجع اداری: دفاع از حقوق سازمان‌ها در مراجع اداری در صورت لزوم

تفاوت وکیل با مشاور حقوقی از نظر مدرک تحصیلی

برای تبدیل شدن به وکیل دادگستری، پس از اتمام دوره کارشناسی حقوق در دانشگاه باید در آزمون وکالت شرکت کنید و در صورت قبولی، دوره کارآموزی وکالت را بگذرانید. به عبارت دیگر، وکیل دادگستری مدرک دانشگاهی حقوق دارد و علاوه بر آن، آزمون تخصصی وکالت را با موفقیت پشت سر گذاشته است. این فرایند نشان می‌دهد که وکلا دارای دانش حقوقی بسیار تخصصی ومهارت‌های حرفه‌ای لازم برای دفاع از موکلین خود در دادگاه هستند.

مسیر ورود به حرفه مشاوره حقوقی نسبت به وکالت، انعطاف‌پذیرتر است. اگرچه بسیاری از مشاوران حقوقی نیز دارای مدرک دانشگاهی حقوق هستند، اما الزاماً داشتن این مدرک برای فعالیت در این حوزه ضروری نیست. افراد با داشتن مدارک تحصیلی مرتبط با حقوق، مانند فوق‌دیپلم حقوق یا حتی گواهی شرکت در دوره‌های تخصصی مشاوره حقوقی هم می‌توانند به‌عنوان مشاور حقوقی فعالیت کنند. به‌عنوان مثال، دوره مشاوره حقوقی مؤسسه آموزش عالی فن‌پردازان به علاقه‌مندان این حرفه کمک می‌کند تا بدون نیاز به شرکت در دانشگاه مدرک معتبر دریافت کنند.

تفاوت مشاور حقوقی با وکیل از نظر سطح سواد

سطح سواد در حقوق، تنها به مدرک تحصیلی محدود نمی‌شود؛ بلکه به دانش عملی و توانایی کاربرد قوانین در موقعیت‌های واقعی بستگی دارد. وکلای دادگستری، علاوه بر تحصیلات دانشگاهی، به دلیل گذراندن دوره‌های عملی وکالت و شرکت در جلسات دادگاه، دانش عمیقی از فرآیندهای حقوقی و توانایی تحلیل مسائل پیچیده حقوقی دارند. این تجربه عملی، همراه با دانش تخصصی، به وکلا امکان می‌دهد تا به طور مؤثرتری به نمایندگی از موکلین خود در دادگاه‌ها بپردازند و از حقوق آنها دفاع کنند.

از سوی دیگر، مشاوران حقوقی به‌عنوان متخصصان حقوقی، عمدتاً در مشاوره و ارائه راهنمایی‌های حقوقی فعالیت می‌کنند. برخی از مشاوران حقوقی دانش گسترده‌ای در زمینه حقوق دارند و ممکن است در حوزه‌های خاصی تخصص داشته باشند با این حال، اغلب تمرکز مشاوران حقوقی، بیشتر روی ارائه مشاوره و تحلیل مسائل حقوقی است تا دفاع از موکلین در دادگاه. به همین دلیل، ممکن است سطح سواد عملی آنها در مقایسه با وکلا در زمینه‌های قضایی کمتر باشد، هرچند که در برخی موارد (مثل ارائه مشاوره تخصصی) دانش حقوقی قابل توجهی دارند.

تفاوت وکیل با مشاور حقوقی از نظر درآمد

حوزه حقوق در سال 2024 همچنان یکی از زمینه‌های پردرآمد است و هم مشاوران حقوقی و هم وکلا درآمد قابل توجهی کسب می‌کنند. با این حال، تفاوت‌های قابل توجهی در درآمد آن‌ها بر اساس نقش، صلاحیت و تجربه وجود دارد. در این مقایسه، مروری بر سطح درآمد مشاوران حقوقی و وکلا در سطح جهانی و ایران خواهیم داشت.

میزان درآمد مشاوران حقوقی در سال 2024

طبق آمار بازار کار مشاوران حقوقی در بازار بین‌المللی، درآمد جهانی این افراد بر اساس تجربه طبق جدول زیر برآورد می‌شود:

همچنین، طبق برآوردها متوسط حقوق و درآمد مشاوران حقوقی در بازار کار ایران طبق تجربه افراد طبق جدول زیر است:

میزان درآمد وکلا در سال 2024

میزان درآمد وکلای دادگستری هم در بازار کار بین‌المللی ارزیابی شده است و جدول زیر، متوسط درآمد این افراد را بر اساس تجربه‌ای که دارند، نشان می‌دهد:

ضمناً طبق برآورد منابع بین‌المللی، متوسط درآمد وکلا در ایران بر اساس سطح تجربه‌ای که دارند، طبق جدول زیر است:

این جداول نشان می‌دهند که در حالی که هم مشاوران حقوقی و هم وکلا می‌توانند درآمد قابل توجهی کسب کنند، اما وکلا (به‌ویژه با افزایش تجربه) معمولاً پتانسیل درآمدی بالاتری دارند،.

آیا یک وکیل می‌تواند به‌عنوان مشاور حقوقی کار کند؟

بله، قطعاً یک وکیل می‌تواند به‌عنوان مشاور حقوقی فعالیت کند. وکلا معمولاً در دادگاه‌ها از موکلین خود دفاع می‌کنند، اما این بدان معنا نیست که تنها وظیفه آن‌ها حضور در دادگاه است. وکلا به دلیل دانش عمیق و تخصصی که در قوانین و مقررات مختلف دارند، در زمینه‌های مختلف حقوقی مشاوره‌های ارزشمندی هم ارائه می‌دهند.

آیا یک مشاور حقوقی می‌تواند وکیل شود؟

بله، یک مشاور حقوقی با ادامه تحصیل و رعایت شرایط خاص می‌تواند به وکیل دادگستری تبدیل شود. مسیر تبدیل شدن یک مشاور حقوقی به وکیل شامل مراحل زیر است:

✔ شرایط تحصیلی: معمولاً همه مشاوران حقوقی مدرک دانشگاهی یا غیردانشگاهی (دوره‌های آموزشی) دارند که زمینه ادامه تحصیل را برایشان فراهم می‌کند. برای تبدیل شدن از مشاور حقوقی به وکیل، باید در آزمون‌های سراسری یا تخصصی شرکت کنید.

✔ آزمون وکالت: مرحله پس از اخذ مدرک حقوق، قبولی در آزمون وکالت خواهد بود. این آزمون دانش حقوقی را می‌سنجد و برای وکالت الزامی است.

✔ اخذ پروانه وکالت: پس از قبولی در آزمون وکالت، فرد باید در انجمن وکلا حوزه قضایی مورد نظر پذیرفته شود. این مرحله اغلب شامل ارزیابی شخصیت و صلاحیت فرد است.

✔ آموزش مستمر: وکلا موظف‌اند دوره‌های آموزش مستمر را برای به‌روز ماندن با تحولات حقوقی و حفظ پروانه وکالت خود بگذرانند.

وکیل دادگستری یا مشاور حقوقی: کدام بهتر است؟

وکلا با دانش گسترده حقوقی، برای دفاع در دادگاه، ارائه مشاوره کلی حقوقی و رسیدگی به مسائل پیچیده حقوقی که نیاز به دانش عمیق دارند، مناسب هستند. از سوی دیگر، مشاوران حقوقی در بخش‌های خاصی از قانون تخصص دارند. آن‌ها برای کسب‌وکارها یا افرادی که به مشاوره حقوقی تخصصی نیاز دارند و به دنبال راه‌حل‌های مؤثر هستند، مناسب خواهند بود.

انتخاب مشاور حقوقی یا وکیل به پیچیدگی پرونده حقوقی، آنچه که از لحاظ قانونی امکان‌پذیر است و بودجه مشتری یا موکل بستگی دارد. همکاری با متخصص مناسب در زمان مناسب باعث می‌شود که بهترین کمک یا مشاوره حقوقی ارائه شود. چه یک وکیل باتجربه را انتخاب کنید یا به سراغ یک مشاور حقوقی بروید، با اعتمادبه‌نفس و موفقیت به مسائل حقوقی خود می‌پردازید.

شما هم می‌توانید مشاور حقوقی شوید!

مؤسسه آموزش عالی فن پردازان با ارائه دوره مشاور حقوقی در اصفهان، شما را برای ورود به بازار کار آماده می‌کند. با گذراندن این دوره، می‌توانید دانش و مهارت‌های لازم برای ارائه مشاوره حقوقی را کسب کنید و وارد بازار کار این رشته شوید. در حال حاضر این دوره توسط دکتر علی نوریان به‌صورت حضوری، به‌مدت 400 ساعت و با اعطای گواهینامه پایان دوره از سازمان وزارت علوم کشور برگزار می‌شود.

از جمله خدماتی که در این دوره دریافت می‌کنید، می‌توان به بسته آموزشی مالتی مدیا، گواهینامه پایان دوره معتبر، لوح ویژه گواهینامه و کتاب کامل محتوای دوره اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام در دوره مشاور حقوقی کافی است با ما از طریق پل ارتباطی 03191009701 تماس بگیرید را روی گزینه ثبت نام کلیک کنید!

منابع: Difference؛ Difference Between a Law Consultant and a Lawyer؛ How to become legal consultant؛ Salary of Legal Advisor؛ How to Become a Legal Consultant؛ Educational Requirements for Legal Consultants Explained